کد مطلب:48035 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

آيا در قران كريم در باب مقام معلم آياتي آمده است؟

قرآن كريم، با اشاره به داستان حضرت موسي و حضرت خضر8 و در آيات 60 تا 82 سوره كهف، رابطه بين معلم و شاگر و همچنين مقام معلم را بيان كرده است چنان كه ميفرمايد: موسي به او گفت: آيا با تو بيايم تا آن چه به تو آموخته شده است به من بياموزي؟ گفت تو را هرگز صبر و شكيبايي همراهي با من نيست...كه از جانب من معذور باشي.(كهف،66ـ76)

قرآن كريم در جايي ديگر خداوند متعال را معلم معرفي كرده و ميفرمايد: وعَلَّمَ ءادَمَ الاَسمأَ كُلَّها ثُمَّ عَرَضَهُم عَلَي المَلغكَةِ فَقالَ اَنبِ ?‹وني بِاَسمأِ هـَؤُلاءِ اِن كُنتُم صـَدِقين ;(بقره،31) سپس علم اسمأ ]علم اسرار و آفرينش و نامگذاري موجودات[را همگي به آدم آموخت، بعد آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود: اگر راست ميگوييد اسامي اينها را به من خبر دهيد!

و باز ميفرمايد: خَلَقَ الاْ ?ًِنسَـَن # عَلَّمَهُ الْبَيَانَ ;(رحمان،3ـ4) انسان را آفريد و به او بيان را آموخت و در آيهاي ديگر ميفرمايد: الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَم # عَلَّمَ الاْ ?ًِنسَـَنَ مَا لَمْ يَعْلَمْ ;(علق،4ـ5) همان كسي كه بوسيله قلم تعليم نمود و به انسان آن چه را نميدانست ياد داد.

و...

بنابراين، آيات مذكور خداوند عليم را معلم انسانها و جهان هستي ميداند و اين خود نشانگر عظمت و شكوه مقام معلم در قاموس هستي است. خداوند متعال رسالت پيامبران را تعليم و معلمي معرفي ميكند و ميفرمايد: هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الاْ ?ُمِّيِّينَ رَسُولاًمِّنْهُمْ يَتْلُواْ عَلَيْهِمْ ءَايَـَتِهِي وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَـَبَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِن كَانُواْ مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَـَلٍ مُّبِينٍ ;(جمعه،2) و كسي كه در ميان جمعيت درس نخوانده، رسولي از خودشان برانگيخت كه آياتش را بر آنها ميخواند و آنها را تزكيه ميكند و به آنان كتاب ]قرآن[ و حكمت ميآموزد هر چند پيش از آن در گمراهي آشكاري بودند. و اين خود حكايتگر اهميت جايگاه و مقام معلم ميباشد.

در روايات اسلامي نيز جايگاه معلم از اهميت ويژهاي برخوردار است.( ر.ك: ميزان الحكمه، محمد محمدي ري شهري، ج 6، ص 487ـ488، مكتب الاعلام الاسلامي، قم. )

حتي در قول مشهوري آمده كه برخي آن را به حضرت علينسبت ميدهند كه ميفرمايد: من علمني حرفاً فقد صيرني عبداً; هر كس يك حرف را به من بياموزد، همانا مرا عبد خودش كرده است.( ر.ك: تحريرات في الاصول، سيد مصطفي خميني;، ج 1، ص 89، مطبعة مؤسسة العروج، تهران. )

در روايتي ديگر پيامبر اكرمميفرمايد: علما و دانشمندان (كه معلم جامعه هستند) وارثان پيامبران الهي هستند.( ر.ك: ميزان الحكمه، همان، ص 456. )